İstanbul’da musluktan akan su; Avrupa Birliği (EC), Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO), ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) ve Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) öngördüğü kriterlerin üstünde içilebilir kalite, lezzetli ve sağlıklıdır. Ülkemizde şebeke sularının özellikleri ve nasıl olması gerektiği Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkındaki Yönetmelik’te belirtilmiştir.
Ancak yüzlerce kilometre uzaktan, kaynağından evlere kadar tertemiz gelen su; bazı evlerdeki paslanmış dahili tesisatlar ve bakımsız su depolarından dolayı bina içerisinde kirlenebilmektedir. Düzenli olarak temizlenmeyen her depo mikrop kaynağıdır. Ayrıca eskimiş tesisatlar ve su depoları sadece zamanla suyun kalitesini bozmakla kalmaz, insan sağlığı için kalıcı hasarlar içeren ağır metalleri de barındırmaya başlar. Bu nedenle; suyun kalitesini korumak için paslanmış su tesisatları yenilenmeli, şebeke suyu depodan değil doğrudan şebekeden alınarak kullanılmalıdır.
İstanbul’un musluk suları her gün 150-200 noktadan numune alınarak bilimsel platformlarda analiz edilmektedir. İSKİ’nin laboratuvarlarında arıtma tesisi çıkış suyu ve bu suyun şebeke yoluyla musluklarımıza ulaşıncaya kadar geçirdiği her aşama sürekli kontrol ediliyor. İçme suyu, onlarca parametrenin test edilmesi ve test sonuçlarının içme suyu kullanımına uygun olmasına göre şehir şebekesine verilmektedir. İçme suyunda bakteriyolojik, fiziksel ve kimyasal birçok parametrenin ölçümü yapılmaktadır.
İSKİ, içme suyunun standartlara uygun olup olmadığını denetlemekte, gerekli analizleri yapmakta ve aylık olarak içme suyu kalite raporu yayınlamaktadır. Şehre su temin eden arıtma tesislerinin çıkış suları ile hizmet alanı dahilindeki abonelere ulaşan şebeke sularının TSE-266 İçme ve Kullanma Suyu Standartları’na kimyasal ve bakteriyolojik açıdan uygun olup olmadığı kontrol edilmektedir. Ayrıca, su rezervuarları, kuyu, kaynak ve vakıf sularının su kalitesi de takip edilmektedir.
İSKİ, su kalite ve kontrol görevlerini dört aşamada yürütmektedir:
1. Numune alımı ve kontrol
2. Kimyasal ve bakteriyolojik laboratuvar çalışmaları
3. Uyarı-koordinasyon
4. Dezenfeksiyon ve deşarj
1- Numune alımı ve kontrol:
İSKİ görev alanı içerisindeki şehir içme suyu şebekesinin değişik bölgelerinden, günlük olarak 350-400 adet su numunesi alınmaktadır. Numuneler her sabah önceden belirlenen programa uygun olarak şebekenin taranması suretiyle toplanmaktadır. Toplanan bu numuneler İSKİ’nin Kağıthane’deki Merkez Laboratuvarı’na getirilmekte ve bakteriyolojik-kimyasal analizleri yapılmaktadır. Bazı parametrelere ise numune alımı sırasında bakılmaktadır.
2- Kimyasal ve bakteriyolojik laboratuvar çalışmaları:
Kimya Laboratuvar ı’nda suyun TSE-266 İçme ve Kullanma Suyu Standartları'nda verilen parametrelere uygunluğu araştırılır. İçme suyunun kimyasal bakımdan sağlığa aykırı herhangi bir durum taşımadığından emin olmak için pek çok analiz yapılır. Suda fiziki görünümünden sertliğe, anyon ve katyonlardan tat ve koku oluşturan maddelere, tarımda kullanılan tarım ilaçlarından dezenfeksiyon yan ürünlerine kadar pek çok parametre ölçülür. Bakteriyoloji Laboratuvar ı’nda ise; arıtma tesislerinden, şebeke hatlarından, sanayi abonelerinden, İSKİ’nin sorumluluğundaki kuyu, vakıf, göl ve baraj sularından her gün alınan 350?400 su numunesi bakteriyolojik olarak analiz edilmektedir. Ayrıca, abonelerden gelen şikayetler üzerine de numune almakta ve gerekli analizleri yapmaktadır.
3- Uyarı-koordinasyon:
Şebekeden alınan numunelerin değerlendirilmesi sonucunda tespit edilen kirliliğin giderilmesi amacıyla İSKİ, bünyesindeki ilgili birimlerle temasa geçip koordinasyonu sağlar. Kirlilik gösteren noktalara, bilgisayar ağı sayesinde anında müdahale edilebilmektedir.
4- Dezenfeksiyon ve deşarj:
Okul, hastane ve vakıf sularının periyodik olarak kontrolleri yapılmakta, kontrol sonuçları Milli Eğitim, İl Sağlık ve Vakıf Sular Müdürlüklerine bildirilmekte, okulların depo dezenfeksiyonu ve deşarj işlemleri yapılmaktadır. Talep olduğu takdirde kişi ve kurumlara depo dezenfeksiyonu ve deşarj konusunda eğitim de verilmektedir.